Zakres uprawnień Rady Europejskiej

Rada Europejska jest najważniejszą instytucją polityczną Unii, która decyduje o kierunkach rozwoju organizacji (np. w kwestiach gospodarczych) i aktualnej strategii, szczególnie jeśli chodzi o Wspólną Politykę Zagraniczną i Bezpieczeństwa

Zakres uprawnień (kompetencji) RE:

1. Podejmuje podstawowe decyzje polityczne.
2. Zajmuje się rozwiązywaniem konfliktów politycznych.
3. Wyznacza ogólne kierunki wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
4. Podejmuje decyzje w sprawie wdrażania wspólnych strategii Unii.
5. Nadaje impuls polityczny konieczny dla dalszego rozwoju.
6. Prowadzi nieformalne konsultacje w sprawach stanowiących przedmiot zainteresowania państw członkowskich.
7. Wskazuje dziedzinę, o które możliwe jest rozszerzenie współpracy oraz ustalenie celów politycznych tego rozwoju
8. Gwarantuje spójność działań UE we wszystkich obszarach działalności.

Pełniąc funkcję kreacyjną, Rada Europejska:

• wybiera przewodniczącego Rady Europejskiej
• mianuje wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (za zgodą przewodniczącego Komisji)
• wskazuje, biorąc pod uwagę wynik wyborów do Parlamentu Europejskiego, kandydata na przewodniczącego Komisji Europejskiej (wybieranego przez Parlament Europejski)
• ustala, w porozumieniu z przewodniczącym Komisji, listę komisarzy
• mianuje zatwierdzony przez Parlament Europejski skład Komisji
• wybiera prezesa, wiceprezesa i członków Zarządu Europejskiego Banku Centralnego

Rada Europejska określa strategiczne cele w zakresie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz podejmuje w tym zakresie niezbędne decyzje. Rada Europejska może jednomyślnie podjąć decyzję o ustanowieniu wspólnej europejskiej obrony. Rada Europejska posiada także uprawnienia decyzyjne w niektórych kwestiach związanych z przestrzenią wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

Państwo uznające, że projekt aktu prawnego Unii mógłby naruszyć podstawowe aspekty jego systemu zabezpieczenia społecznego lub wymiaru sprawiedliwości, może zażądać przedłożenia tej kwestii Radzie Europejskiej. Procedura prawodawcza ulega wtedy zawieszeniu. Jeśli Rada Europejska nie znajdzie rozwiązania kompromisowego w tym zakresie, procedura prawodawcza ulega zakończeniu.

Rada Europejska stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji lub 1/3 państw członkowskich, po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, może stwierdzić poważne i stałe naruszenie wartości demokratycznych lub praw człowieka w jednym z państw członkowskich. Państwo zainteresowane nie bierze udziału w głosowaniu. W takim przypadku Rada Unii Europejskiej może zawiesić niektóre prawa takiego państwa.

Rada Europejska nie pełni funkcji prawodawczych.