Prawo - dr Pytlik - cz. 14

Dowody prawnicze

Przedmiotem dowodów są fakty mające rozstrzygające znaczenie dla określonej sprawy. Dowodzić można wyłącznie twierdzenia o faktach sprawy. Dowody prawnicze nigdy nie dają gwarancji, że wynik który otrzymamy jest poprawny.

Dowodów nie wymagają fakty oczywiste oraz powszechnie znane (notoryjne). Nie udowadnia się  niekontrowersyjnych faktów geograficznych i politycznych. Udowodnienia nie wymagają wszystkim znane fakty oraz fakty znane z urzędu, fakty przytoczone przez jedną ze stron, o ile nie budzi to wątpliwości. Przedmiotem dowodu nie jest prawo krajowe. Ciężar dowodów- określa 2 kwestie:

-          kto powinien przedstawić dowody

-          kto ponosi ryzyko nie przedstawienia dowodów

Przesunięcie ciężaru dowodu- kiedy posiadanie jest zgodne z prawem

Domniemanie dzielimy na:

-          prawne- takie, które narzucają przepisy prawne

-          faktyczne- opierające się na pewnych zasadach doświadczenia

-          wzruszalne- takie, które można podważyć przez odpowiednie dowody

-          nie wzruszalne- nie można obalić

-          materialne

-          formalne- takie, które nie wymagają udowodnienia

Zasada domniemania niewinności- polega na tym, iż tak długo jak długo nie zostanie udowodniona wina, to tak długo nie można uznawać osoby siedzącej na ławie oskarżonych za winnego.

Dowód i jego rodzaje

Dowód może być rozumiany w 3 ujęciach:

-          jako uzasadnienie twierdzenia

-          w sensie czynnościowym- zespół czynności, jakie przeprowadza organ procesowy, aby uzyskać informacje o faktach sprawy

-          ze względu na sposób uzasadnienia

·         dowód bezpośredni- ktoś kto był naocznym świadkiem zdarzeń, strona postępowania lub osoba dokonująca oględzin, wizji lokalnej lub ktoś, kto uchodzi za wiarygodnego

·         pośrednie- występują wtedy, kiedy nie ma świadków zdarzenia

·         poszlakowe- taki dowód, gdzie analizowane fakty nie stanowią ostatecznej podstawy do ustalenia faktów sprawy. Dowód poszlakowy uważa się za przeprowadzony wtedy, gdy istnieje zespół zgodnych, potwierdzających się poszlak, a zarazem wykazano iż zdarzenie mogło mieć inny przebieg

·         dowód ze słyszenia- sytuacja, w której brak jest naocznego świadka, ale są osoby, którym świadek zdał relacje. W sensie czynnościowym dowody dzielimy na zeznania świadków, przesłuchania stron, oględziny, opinie biegłych, wizje lokalne. Jeżeli źródłem informacji jest człowiek- mamy dowód osobowy, jeśli źródłem jest wszystko poza człowiekiem_ wtedy jest to dowód rzeczowy.

Zasady oceny dowodów:

1.           Swobodna i niekontrolowana ocena dowodów (wtedy kiedy ustalenia sądu pierwszej instancji są ostateczne)

2.           Swobodna i kontrolowana ocena dowodów. Od decyzji sądów można odwołać się do sądów wyższych, ocena dowodów w oparciu o zasady logiki, nauki techniki czy zasady doświadczenia życiowego.

Ustalenie prawdy w procesie

Zakazy dowodowe:

-          Zakaz dowodu określonych faktów- np. fakty dotyczące poglądów politycznych, wyznania, religii, życia intymnego itp.

-          Zakaz stosowania określonych środków dowodowych- świadkiem nie może być duchowny co do faktów, które poznał w trakcie spowiedzi. Świadkiem nie może być tez adwokat strony, co do informacji, które pozyskał w trakcie udzielania porady

-          Zakaz stosowania określonych środków dowodowych- nie wolno zdobywać informacji poprzez stosowanie przymusu fizycznego, ograniczenie swobody wypowiedzi, przymusu psychicznego, podstępu czy środków chemicznych.