Ergonomia - praca zaliczeniowa

Komputer jest obecnie wszechobecnym urządzeniem w biurze, szkole i naszym domu. Narzędzie to stało się niezbędnym elementem naszego życia. Musimy pamiętać aby nasze stanowisko pracy z komputerem spełniało niezbędne zalecenia. W przeciwnym razie może to przyczynić się do powstania wielu schorzeń. W swojej pracy postaram się przedstawić wymogi bhp co do stanowiska pracy, przy którym znajduje się komputer.

Pamiętajmy, że już w czasie projektowania stanowiska pracy z komputerem należy uwzględnić podstawowe zasady ergonomii. Ma to na celu uniknięcie dolegliwości zdrowotnych, a także poprawienie wydajności pracy. Pracodawca planując stanowisko pracy powinien określić liczę i rozmiary zakupionego sprzętu. Ważny jest również charakter pracy. Inaczej należy zaprojektować stanowisko do ciągłej pracy z komputerem, a inaczej do pracy dorywczej. Należy również zwrócić uwagę na ustawienie stanowiska względem oświetlenia. Najbardziej przydatne pomieszczenia dla stanowisk komputerowych powinny posiadać okna skierowane w stronę północną. W pomieszczeniach, których okna skierowane są w innych kierunkach jest wskazane instalowanie żaluzji na oknach. Natomiast ekran monitora powinien być ustawiony poprzecznie względem okien w odległości około 1m od nich. 

Najkorzystniejsze jest oświetlenie w przedziale od 300lx do 700lx, o równomierności oświetlenia > 0,65. Zalecane jest stosowanie oświetlenia ogólnego, bez doświetlania oświetleniem miejscowym z względu na powstawanie zjawiska olśnienia. Bardzo ważne jest, aby na klawiaturze komputera średnie natężenie oświetlenia wynosiło 500 lx. Należy pamiętać aby z pola widzenia pracującego były usunięte wszelkie źródła światła emitujące oświetlenie silniejsze od monitora.

Przestrzeń pracy powinna być zaplanowana tak, aby zapewnić pracownikowi swobodny dostęp do wszystkich elementów obsługiwanych przez niego. Jeśli w pomieszczeniu znajduje się więcej niż jeden komputer, poszczególne stanowiska pracy należy rozmieścić tak, aby minimalna odległość pomiędzy sąsiednimi, równoległymi monitorami wynosiła 60 cm a odległość pomiędzy tyłem monitora a głową sąsiedniego operatora wynosiła, co najmniej 80 cm.

W dalszej części swojej pracy postaram się scharakteryzować prawidłowe umeblowanie stanowiska pracy z komputerem.

Biurko. Konstrukcja biurka powinna umożliwiać prawidłowe ustawienie elementów wyposażenia stanowiska. Szerokość blatu powinna być na tyle duża, by swobodnie zmieściły się na nim klawiatura, monitor, myszka i podstawka na dokumenty. Należy zwrócić uwagę, aby pomiędzy krawędzią blatu biurka a klawiaturą zostało nie mniej niż 10 cm wolnej przestrzeni na swobodne oparcie dłoni. Wysokość biurka powinna być dopasowana do naszego wzrostu i zapewniać naturalne położenie kończyn górnych. Ważne jest przy obsłudze komputera z użyciem klawiatury, aby był zachowany co najmniej kąt prosty między ramieniem a przedramieniem. Pod blatem stołu powinna znajdować się odpowiednia przestrzeń do umieszczenia nóg. Faktura blatu powinna być jasna, matowa lub półmatowa, co ogranicza możliwość powstawania olśnień. Na biurku powinno znajdować się wystarczająco dużo miejsca na potrzebne dokumenty i niezbędne przedmioty.

Siedzisko. 

Krzesło przede wszystkim musi być stabilne i posiadać podstawę pięcioramienną wyposażoną w kółka. Wymiary oparcia i siedziska powinny zapewniać swobodę ruchów i wygodną pozycję ciała. Krzesło przystosowane do pracy z komputerem posiada poręcze i podpórki, aby można było opierać wygodnie łokcie odciążając kręgosłup oraz mięśnie karku i ramion. Zakres ruchomości oparcia powinien wynosić 50 do przodu i do 300 do tyłu. Krzesło musi posiadać możliwość obrotu wokół własnej osi pionowej o 360 stopni.  Wysokość siedziska ma być regulowana, aby umożliwić pracę pracownikom o różnym wzroście. Wskazane jest, aby krzesło nie ograniczało swobody ruchów, a wręcz pozwalało na siedzenie dynamiczne z częstą zmianą pozycji.

  

Monitor.

Monitory i ekrany powinny być ustawione w takich miejscach, aby nie odbijało się w nich światło naturalne ani światło sztuczne. Obraz na monitorze powinien być stabilny, wyraźny i czytelny. Ekrany muszą być wyposażone w regulacje jaskrawości, kontrastu, a w razie potrzeby posiadać warstwę antyodbiciową lub odpowiedni filtr. Nie należy ustawiać monitora na tle okna, naprzeciw okna ani na tle innych jaskrawych obiektów. Najlepiej, jeśli są ustawione bokiem do okna w odległości, co najmniej 1m. Odległość od oczu pracownika do ekranu monitora musi wynosić co najmniej 400mm do 750mm. Regulacja ustawienia monitora powinna umożliwiać pochylenie ekranu o 20 stopni do tyłu i 5 do przodu. Obrót wokół własnej osi monitora musi wynosić co najmniej 60 stopni w obu kierunkach. 

Klawiatura 

Klawiatura  w dużym stopniu wpływa na wydajność i komfort pracy pracownika. Konstrukcja jej powinna umożliwiać taką pozycję ciała, która nie powodowałaby zmęczenia mięśni kończyn górnych podczas korzystania z komputera. Umieszczone znaki na klawiaturze powinny być wyraźne i czytelne, natomiast jej powierzchnia powinna być matowa. Klawiatura powinna posiadać możliwość regulacji kąta nachylenia i odpowiednią wysokość. Prawidłowe ułożenie kończyn górnych podczas jej obsługi powinno być takie, aby kąt między ramieniem a opartym na podłokietniku przedramieniem wynosił 90 stopni.

Podczas pracy przy komputerze należy również zwrócić uwagę na regularne wietrzenie pomieszczeń i przemienną pracę z komputerem połączoną z innymi rodzajami prac, aby nie przemęczać narządu wzroku. Nie należy zapominać o wilgotności powietrza w miejscu pracy. Najlepiej jest, gdy wilgotność powietrza wynosi powyżej 50%. Zapobiega to wytwarzaniu się nadmiernego natężenia pola elektrostatycznego w pobliżu komputera. Gdy wilgotność powietrza jest bardzo niska pracodawcy powinni zadbać o zwiększenie jej zakładając odpowiednie parowniki.