MSG jest to nauka o sposobach i narzędziach, przy pomocy
których społeczeństwa decydują o alokacji środków produkcji w celu zaspokojenia
potrzeb w ujęciu międzynarodowym.
Obszary zainteresowania MSG:
1. międzynarodowy przepływ towarów
-
export
-
import
-
handel tranzytowy
2. międzynarodowy przepływ usług (handel usługami)
-
export
-
import
3. międzynarodowy przepływ czynników produkcji
-
praca
-
kapitał (finansowy i nie finansowy)
-
ziemia
4. międzynarodowy przepływ pieniężny- jest związany z
dokonaniem transakcji z udziałem punktu 1,2 i 3 – zmienia się właściciel
kapitału i nie ma wpływu na wykorzystanie środków.
Geneza i edukacje handlu
międzynarodowego.
1. Starożytność:
-
brak masowości
-
ograniczona grupa produktów
- dobra luksusowe: jedwab, bursztyn
- dobra podstawowe: drewno, zboże
-
handel miał charakter przypadkowy, niestabilny – kupcy przemieszczali się
-
nie wpływa na zmianę struktury produkcji poszczególnych państw
-
brak
specjalizacji w produkcji poszczególnych dóbr ( wyjątki: Egipt – zboża; Cypr –
drewno)
2. Średniowiecze:
-
pojawiają się nowe produkty , np. sól (białe złoto), smoła (izolator), płótno
(żagle)
Handel zaczął przybierać prawie masową skalę.
3. XV-XVII wiek –
wielkie odkrycia geograficzne zmieniły układ handlu międzynarodowego.
-
zwiększył się zakres wymiany terytorialnej
-
zwiększył się dostęp do bogactw naturalnych innych kontynentów
-
pojawił się pieniądz towarowy – pieniądz
kruszcowy
-
kształtuje się eksport, import, wymiana dwustronna
4. XVIII – XIX wiek –
rewolucja przemysłowa, wielka zmiana w handlu.
-
postęp
technologiczny: pojawiają się fabryki produkujące na skalę masową, pojawia się
kolej, statki dalekomorskie i inne środki transportu
-
dominującą forma
gospodarki jest gospodarka towarowa – nastawiona na handel i generowanie zysków
-
państwa zaczęły
specjalizować się w różnych gałęziach produkcji przemysłowej (wyspy +
kontynent - dobra przemysłowe) co
spowodowała duży rozwój gospodarczy. Podstawowym czynnikiem jest praca ludzkich
rąk; powstaje klasa robotnicza – obowiązki pańszczyźniane zostają zniesione.
Państwa są zmuszone do wzmożonej aktywności handlowej (export produkcji; import
np. żywności) i wymiany gospodarczej (surowce: rudy żelaza, węgiel). Ekspansja
kolonialna – preferencyjne rynki zbytu
-
państwa mniej rozwinięte gospodarczo też zaczęły się
specjalizować w dobrach żywnościowych lub w surowcach (Polska) a importowały
dobra przemysłowe.
-
handel ma
charakter masowy, istnieją trwałe i stabilne powiązania handlowe, struktura
produkcji jest dostosowywana do potrzeb państw – odbiorców
-
pojawiły się
techniczne formy wymiany: środki transportu i komunikacji – kolej, statki
parowe, pierwsze samochody, pozwalające na szybki transport w dużych
odległościach
-
pojawia się
pieniądz papierowy- pierwszy międzynarodowy system walutowy związany ze złotem związany ze złotem
-
handel się
intensyfikuje, przedmiotem handlu są towary
5.
Po II wojnie
światowej handel odżywa na nowo – następują radykalne zmiany technologiczne
-
ciężar z towarów
przechodzi na usługi
-
pojawiają się
nowe środki komunikacji – samoloty, kolej elektryczna, statki kontenerowe,
tankowce, rurociągi, gazociągi, telefon, komputer, satelity
-
przedmiotem
handlu jest informacja, bazy danych
-
rynek jest bardzo
wyspecjalizowany, istnieje nieograniczona gama dóbr
GOSPODARKA ŚWIATOWA
Gospodarka światowa to system
stale istniejących i powtarzających się powiązań gospodarczych między
podmiotami stosunków międzynarodowych obejmujący swym zasięgiem cały świat.
Ukształtowała się na skutek I
Rewolucji Przemysłowej do I wojny światowej.
Gospodarka Światowa składała
się z trzech centrów gospodarczych:
3. Europa Zachodnia + metropolia kolonialna – były to
państwa o specjalizacji produkcji dóbr przemysłowych, miały mało chłonne rynki
wewnętrzne – znaczną część produkcji lokowały na rynkach zewnętrznych (kolonie
– preferencyjny dostęp)
4. Stany Zjednoczone + Kanada – to państwa, które bardzo
szybko się uprzemysłowiły – kolonie byłych państw Europy Zachodniej; nie miały
preferencyjnego dostępu do technologii za to miały bardzo chłonny rynek
wewnętrzny (bardzo duże osadnictwo) i nie musiały angażować się w handel
międzynarodowy.
5. Reszta świata – kolonie, niepodległe państwa
rozwijające się, np. Japonia. Handel był uzależniony od zapotrzebowania –
większy lub mniejszy. Handel był względnie stabilny, trwały.
Strumienie handlu
1. Europa
Zachodnia
- eksport:
o
artykułów
przemysłowych w większości do reszty świata
o
artykułów
luksusowych rynki USA i Kanady
- import:
o
surowce, głównie
z USA i Kanady
o
artykuły
spożywcze z kolonii
2.USA + Kanada
-
eksport:
o
surowce trafiały do
Europy Zachodniej
o
artykuły
przemysłowe – państwa rozwijające się (reszta świata)
-
import:
o
surowce i
produkty rolno-spożywcze z reszty świata
o
artykuły
luksusowe z Europy Zachodniej
3.Reszta świata
-
eksport:
o
surowce i
artykuły rolno-spożywcze do Europy Zachodniej, mniej USA i Kanada
-
import:
o
artykuły
przemysłowe z Europy Zachodniej (90%) w niewielkim stopniu z USA i Kanady
Gospodarka światowa była zrównoważona w
ujęciu trójstronnym – nie było równowagi dwustronnej, bilateralnej.


deficyt
z USA i Kanadą


deficyt
z resztą świata


deficyt
Europa Zachodnia
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz