poniedziałek, 24 lutego 2014

MSG: Notatki ze studiów cz.1

MSG jest to nauka o sposobach i narzędziach, przy pomocy których społeczeństwa decydują o alokacji środków produkcji w celu zaspokojenia potrzeb w ujęciu międzynarodowym.

Obszary zainteresowania MSG:
1.       międzynarodowy przepływ towarów
- export
- import
- handel tranzytowy
2.       międzynarodowy przepływ usług (handel usługami)
- export
- import
3.       międzynarodowy przepływ czynników produkcji
- praca
- kapitał (finansowy i nie finansowy)
- ziemia
4.       międzynarodowy przepływ pieniężny- jest związany z dokonaniem transakcji z udziałem punktu 1,2 i 3 – zmienia się właściciel kapitału i nie ma wpływu na wykorzystanie środków.


Geneza i edukacje handlu międzynarodowego.

1. Starożytność:
- brak masowości
- ograniczona grupa produktów
- dobra luksusowe: jedwab, bursztyn
- dobra podstawowe: drewno, zboże
- handel miał charakter przypadkowy, niestabilny – kupcy przemieszczali się
- nie wpływa na zmianę struktury produkcji poszczególnych państw
-          brak specjalizacji w produkcji poszczególnych dóbr ( wyjątki: Egipt – zboża; Cypr – drewno)

2. Średniowiecze:
- pojawiają się nowe produkty , np. sól (białe złoto), smoła (izolator), płótno (żagle)
                Handel zaczął przybierać prawie masową skalę.

3. XV-XVII wiek – wielkie odkrycia geograficzne zmieniły układ handlu międzynarodowego.
- zwiększył się zakres wymiany terytorialnej
- zwiększył się dostęp do bogactw naturalnych innych kontynentów
- pojawił się pieniądz  towarowy – pieniądz kruszcowy
- kształtuje się eksport, import, wymiana dwustronna

4. XVIII – XIX wiek – rewolucja przemysłowa, wielka zmiana w handlu.
-          postęp technologiczny: pojawiają się fabryki produkujące na skalę masową, pojawia się kolej, statki dalekomorskie i inne środki transportu
-          dominującą forma gospodarki jest gospodarka towarowa – nastawiona na handel i generowanie zysków
-          państwa zaczęły specjalizować się w różnych gałęziach produkcji przemysłowej (wyspy + kontynent  - dobra przemysłowe) co spowodowała duży rozwój gospodarczy. Podstawowym czynnikiem jest praca ludzkich rąk; powstaje klasa robotnicza – obowiązki pańszczyźniane zostają zniesione. Państwa są zmuszone do wzmożonej aktywności handlowej (export produkcji; import np. żywności) i wymiany gospodarczej (surowce: rudy żelaza, węgiel). Ekspansja kolonialna – preferencyjne rynki zbytu
-          państwa  mniej rozwinięte gospodarczo też zaczęły się specjalizować w dobrach żywnościowych lub w surowcach (Polska) a importowały dobra przemysłowe.
-          handel ma charakter masowy, istnieją trwałe i stabilne powiązania handlowe, struktura produkcji jest dostosowywana do potrzeb państw – odbiorców
-          pojawiły się techniczne formy wymiany: środki transportu i komunikacji – kolej, statki parowe, pierwsze samochody, pozwalające na szybki transport w dużych odległościach
-          pojawia się pieniądz papierowy- pierwszy międzynarodowy system walutowy związany ze złotem  związany ze złotem
-          handel się intensyfikuje, przedmiotem handlu są towary

5.     Po II wojnie światowej handel odżywa na nowo – następują radykalne zmiany technologiczne
-          ciężar z towarów przechodzi na usługi
-          pojawiają się nowe środki komunikacji – samoloty, kolej elektryczna, statki kontenerowe, tankowce, rurociągi, gazociągi, telefon, komputer, satelity
-          przedmiotem handlu jest informacja, bazy danych
-          rynek jest bardzo wyspecjalizowany, istnieje nieograniczona gama dóbr



GOSPODARKA ŚWIATOWA


Gospodarka światowa  to system stale istniejących i powtarzających się powiązań gospodarczych między podmiotami stosunków międzynarodowych obejmujący swym zasięgiem cały świat.
Ukształtowała się na skutek I Rewolucji Przemysłowej do I wojny światowej.
Gospodarka Światowa składała się z trzech centrów gospodarczych:

3.       Europa Zachodnia + metropolia kolonialna – były to państwa o specjalizacji produkcji dóbr przemysłowych, miały mało chłonne rynki wewnętrzne – znaczną część produkcji lokowały na rynkach zewnętrznych (kolonie – preferencyjny dostęp)
4.       Stany Zjednoczone + Kanada – to państwa, które bardzo szybko się uprzemysłowiły – kolonie byłych państw Europy Zachodniej; nie miały preferencyjnego dostępu do technologii za to miały bardzo chłonny rynek wewnętrzny (bardzo duże osadnictwo) i nie musiały angażować się w handel międzynarodowy.
5.       Reszta świata – kolonie, niepodległe państwa rozwijające się, np. Japonia. Handel był uzależniony od zapotrzebowania – większy lub mniejszy. Handel był względnie stabilny, trwały.

 

Strumienie handlu


1. Europa Zachodnia
 - eksport:
o    artykułów przemysłowych w większości do reszty świata
o    artykułów luksusowych rynki USA i Kanady
 - import:
o    surowce, głównie z USA i Kanady
o    artykuły spożywcze z kolonii
2.USA + Kanada
-          eksport:
o    surowce trafiały do Europy Zachodniej
o    artykuły przemysłowe – państwa rozwijające się (reszta świata)
-          import:
o    surowce i produkty rolno-spożywcze z reszty świata
o    artykuły luksusowe z Europy Zachodniej

3.Reszta świata 
-          eksport:
o    surowce i artykuły rolno-spożywcze do Europy Zachodniej, mniej USA i Kanada
-          import:
o    artykuły przemysłowe z Europy Zachodniej (90%) w niewielkim stopniu z USA i Kanady





Gospodarka światowa była zrównoważona w ujęciu trójstronnym – nie było równowagi dwustronnej, bilateralnej.

                                                                    nadwyżka z resztą świata   
Europa Zachodnia
                                                                    deficyt z USA i Kanadą


                                                                    nadwyżka z Europą Zachodnią
USA + Kanada
                                                                    deficyt z resztą świata


                                                                    nadwyżka USA i Kanada
Reszta Świata


                                                                     deficyt Europa Zachodnia 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz