Konkurencja dotyczy zarówno państw
członkowskich, jak i przedsiębiorstw.
Dotyczące przedsiębiorstw: mają zapobiegać działaniom indywidualnym
lub zbiorowych przedsiębiorstw, które zakłóciłyby konkurencję na rynku
zewnętrznym (zakaz porozumień wszelkich zakłócających konkurencję). Takie
działania, które polegają na podziale rynku zakłócają konkurencję. - zakaz
nadużywania pozycji dominującej przez 1 lub więcej przedsiębiorstw
-przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji przedsiębiorstw (zjawiska
przejmowania innych przedsiębiorstw również szkodzą konsumentom).
W
UE polityka konkurencji jest oparta na zasadach:
1.
Zasada powszechności- tzn. kontrolą objęte są wszystkie podmioty
działające na jednolitym rynku z wyłączeniem rolnictwa.
2.
Zasada proporcjonalności-
ograniczenie zdolności zachowań na rynku wewnętrznym nie może przekraczać tego,
co jest niezbędne dla utrzymania efektywnej konkurencji (reflektuje się swobodę
dopóki nie zostanie wykorzystana przeciw konsumentom.
3.
Zasada przejrzystości- przepisy,
procedury i reguły są znane podmiotom gosp. (wszystkie akty prawne muszą być
publikowane).
4.
Zasada rzetelności- decyzje
muszą być podejmowane w oparciu o pełną znajomość rynku.
5.
Zasada autonomii narodowej- w
zakresie usług powszechnych tj. telekomunikacja , usługi pocztowe, gazownicze,
wodne, energetyka (inne, kraje członkowskie nie buntują się).
6.
Zasada sprawiedliwości, słuszności i
uczciwości rynkowej- zachowanie równych szans zabezpieczenia
konsumenta.
Zakaz
stosowania pomocy państwowej:
1.
Generalny zakaz pomocy naruszającej wymianę
pomiędzy państwami członkowskimi zakłócającej konkurencję lub grożącej
zakłóceniem (art. 81.1 TWE).
2.
Pomoc uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym
tzn. pomoc socjalna dla indywidualnych konsumentów w celu naprawienia szkód
wyrządzonych przez: klęski żywiołowe, nadzwyczajne wydarzenia (art. 87.2 TWE).
3.
Pomoc dopuszczania jako zgodna z zasadami
wspólnego rynku na mocy art. 87.3 TWE.
Za
zgodną z regułami wspólnego rynku może być uznana pomoc przeznaczona na:
1.
Rozwój gosp. tych regionów, w których poziom
życia jest nienaturalnie niski lub w których występuje niedostateczne
zatrudnienie.
2.
Realizację projektów posiadających
ogólnoeuropejskie znaczenie lub na zapobieżenie poważnym zakłóceniom gospodarce
któregokolwiek państwa członkowskiego.
3.
Ułatwienie rozwoju pewnych form działalności lub
pewnych regionów gosp.
4.
Wspieranie kultury ochrony dziedzictwa
narodowego, jeśli nie wpływa na warunki handlu i konkurencji we wspólnocie.
5.
Inne rodzaje pomocy określane decyzją Rady UE na
wniosek KE.
Pomoc publiczna- jest to przysporzenie dla danego podmiotu korzyści
finansowej w następstwie czego następuje uprzywilejowanie danego
przedsiębiorstwa w stosunku do konkurentów. Przybiera różne formy.
Formy
pomocy publicznej:
Ø
gwarancje i poręczenia
Ø
ulgi kredytowe
Ø
dotacje
Ø
wkład kapitału
Ø
obniżki cen sprzedaży i najmu
Ø
wykonanie infrastruktury na terenie zakładu
przedsiębiorstwa
Ø
umorzenie
Ø
rozłożenie podatku na raty oraz odroczenie
spłaty
Pomoc ze środków publicznych może być udzielona nie tylko
przez naczelne i regionalne organy państwa, ale także przez samorządy
terytorialne i ich jednostki.
Aby określone działanie mogło być zakwalifikowane jako pomoc
publiczna muszą bezwzględnie zostać spełnione 4 warunki jednocześnie
zgodnie z traktatem europejskim:
1.
Jest to pomoc przyznana przez państwo
członkowskie lub przy udziale zasobów państwowych bez względu na formę.
2.
Jest to pomoc, która zakłóca lub grozi
zakłóceniem konkurencji przez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub
produkcji niektórych dóbr.
3.
Jest to pomoc selektywna (obejmuje niektóre
sektory czy regiony).
4.
Jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie w
jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.
Pomoc publiczna może być kierowana
do określonych sektorów, regionów lub podmiotów gosp. Związana jest z realizacją
określonych celów gospodarczych np.:
·
rozwój MSP
·
zmniejszenie różnic między regionami kraju
·
równoważenie rynku w sektorach uznanych za
„wrażliwe” tj. podatne na wahania koniunktury, rekonstrukcje sektorów trudnych
(np. górnictwo węglowe).
Pomoc powinna mieć charakter tymczasowy, jasne, przejrzyste
reguły, być skierowana do określonych przedsiębiorstw lub projektów, może być
również przeznaczona dla istniejących, aktywnie działających już na rynku.
Zasady kwalifikowania określonych działań jako pomocy
publicznej określają rozporządzenia Rady Wspólnot Europejskich oraz KE
dotyczące horyzontalnej pomocy państwa, pomocy w ramach Minimis pomocy dla MSP.
Zwrot pomocy publicznej
występuje gdy:
1.
Podstawą udzielenia pomocy jest akt normatywny
niezgodny z konstytucją, umowami międzynarodowymi, decyzjami wspólnotowymi.
2.
Akt prawny jest poprawnie skonstruowany, ale
interpretacja jest niewłaściwa.
3.
Akt prawny dopuszczający pomoc publiczną jest
poprawny, decyzja została podjęta poprawnie, ale beneficjent wykorzystał pomoc
publiczną nie na to, na co była przeznaczona.
W UE prawie połowa pomocy jest
kierowana do poszczególnych przedsiębiorstw, a nie w ramach ogólnonarodowych
programów, dostępnych dla wszystkich (promowanie biedniejszych regionów,
ochrona środowiska, szkolenia, promocja nowych technologii).
Beneficjenci otrzymujący pomoc
mają obowiązek składania okresowych sprawozdań dotyczących tej pomocy oraz
informowania organu nadzorującego w trybie wnioskowym. Organ nadzorujący składa
sprawozdanie o udzielonej pomocy publicznej oraz przedstawia ocenę skuteczności
i efektywności udzielonej pomocy w sferze konkurencji,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz