Prawo Administracyjne - cz.3

Aby stosunek prawny mógł być nawiązany musi nastąpić fakt prawny, który może mieć postać zdarzenia, działania.

Stosunek administracyjno-prawny powstaje w wyniku działalności regulowanej przepisami prawa administracyjnego. Ma on charakter władczy (jedna ze stron może samodzielnie decydować o treści stosunku prawnego- nakazy, zakazy, zgody lub jej brak). Jest stosunkiem równorzędnym gdyż organ administracyjny pełni dominująca rolę.

Nawiązanie tego stosunku następuje :

Ø  Gdy organy administracyjne nakładają na obywateli obowiązki, uprawnienia

Ø  Stosunek administracyjno- prawny powstaje gdy jednostki nieadministracyjne  domagają się od organów administracyjnych określonych rozstrzygnięć

Stosunek administracyjno-prawny istnieje tak długo dopóki:  jeden z podmiotów musi zgodnie z prawem zachować się w sposób pożądany przez drugi podmiot. Zakończenie stosunku może mieć również miejsce w przypadku śmierci osoby fizycznej.

Stosunek administracyjno-prawny ma charakter obowiązkowy. Oznacza to ograniczoną swobodę lub całkowity jej brak przy współokreślaniu treści stosunku. Może on rozstrzygać konflikty powstające na tle jego treści w oparciu o procedurę administracyjną

Rozwiązania wykonania : dwuinstancyjność, obowiązek uczestnictwa w postępowaniu, jawność działań administracji, instytucje kontrolujące

Elementy stosunku administracyjno-prawnego :

v  Przedmiot stosunku administracyjno-prawnego – określony przez prawo administracyjne. Owym przedmiotem są zadania administracji przypisane do konkretnego organu administracyjnego.

v  Podmiot stosunku administracyjno-prawnego – osoby fizyczne lub prawne, jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, organy administracyjne (instytucje). Może dojść do stosunku administracyjno-prawnego, w którym uczestniczą wyłącznie organy administracyjne (taki rodzaj stosunku nazywamy wewnętrznym stosunkiem administracyjnym.)

v  Treść – są to uprawnienia i obowiązki. Polega na działaniu, znoszeniu czy zaniechaniu obowiązków lub uprawnień, które maja charakter osobisty tzn. nie mogą być przenoszone na inne osoby.

Uprawnienie – możliwość wyboru określonego zachowania

Obowiązek – zakazy, nakazy dla konkretnego adresata, obowiązek przestrzegania

Występuje sprzężenie zwrotne.

Sposoby nawiązywania stosunku administracyjno-prawnego :

ü  Z mocy prawa – np. stawianie się do komisji poborowej

ü  Z racji wydania indywidualnego aktu administracyjnego

ü  Zgłoszenie się strony z roszczeniem

ü  Przez określone prawem zachowanie obywatela lub organu administracyjnego

ü  Mogą powstawać przez działanie faktyczne organów administracyjnych lub organów wykonujących funkcje administracyjne

Typologia stosunków  administracyjno-prawnych

1.       Stosunki materialne odwołują się do tej części prawa – dotyczą praw i obowiązków

a)      mogą one mieć charakter  trwały (np. obowiązek szkolny)

b)      o charakterze działania jednorazowego (np. kontrola samochodu)

2.       Stosunki procesowe – trwają przez cały okres postępowania administracyjnego

a)      Stosunek sporno-procesowy – rozpoczyna się gdy decyzja administracyjna zostaje zaskarżona przez jedną ze stron. Realizowane przed sądami administracyjnymi.

3.       Stosunki egzekucyjne – zastosowanie środków przymusu, zmuszających stronę do podporządkowania się decyzji organu administracyjnego

4.       Stosunki nadzoru – stosunki opierające się na zależności służbowej (relacja miedzy przełożonym a podwładnym)

Ogół stosunków można podzielić na :

·         Wewnętrzne – wewnątrz organu administracyjnego

·         Zewnętrzne – pomiędzy organem administracyjnym a innym organem znajdującym się w otoczeniu