Przedsiębiorczość - pytania egzaminacyjne - 6

69. Dotacje- Do małych i średnich firm jest także skierowana oferta umożliwiająca otrzymanie dotacji, czyli przekazania firmie środków na określony w programie cel, bez konieczności ich zwrotu. Dofinansowanie w formie dotacji dotyczy przede wszystkim ponoszonych przez firmę kosztów usług doradczych i szkoleniowych związanych z wprowadzeniem nowych technologii, uzyskaniem certyfikatu jakości ISO itp. Dotacja może pokryć określony w programie procent kosztów. Pozostała kwota powinna być sfinansowana ze środków własnych przedsiębiorcy lub z kredytu bankowego.

Znaczna ilość przedsiębiorców zaliczanych do małych i średnich firm nie korzysta z programów pomocowych, ponieważ brakuje informacji o tym, do kogo należy się zwrócić albo jak prawidłowo wypełnić formularze.

70. Działalność gospodarczą, możemy podzielić ze względu na kilka kryteriów:

Dochodowość

n  działalność gospodarcza mająca na celu przynoszenie dochodu - taką działalność prowadzą przede wszystkim przedsiębiorstwa prywatne,

n  działalność gospodarcza nie mająca za główny cel osiąganie korzyści finansowych - taka działalność jest nastawiona na osiąganie korzyści ekonomicznych sensu largo. Działalność taką prowadzą np. przedsiębiorstwa komunalne, których głównym celem jest jak najlepsze zaspokajanie potrzeb społeczności lokalnej, nie zaś generowanie zysku,

n  działalność non-profit - działalność nie przynosząca zysku finansowego. Ma ona natomiast przynosić korzyści w szerokim znaczeniu (np. rozwój przedsiębiorczości, nauka, szkolenie, pomoc chorym, itp.). Działalność taka nie może generować przychodu swojemu właścicielowi. Dlatego też, prowadzona jest ona najczęściej w formie fundacji.

      71. Swobodę działalności

n  działalność regulowana - działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa. Będzie to zatem m.in. działalność w zakresie:

       poszukiwania i wydobywania kopalin ze złóż,

       wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją,

       wytwarzania i obrotu paliwami i energią,

       ochrony osób i mienia,

       rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych,

       przewozów lotniczych,

n  działalność nieregulowana - jest to działalność, jaka może być prowadzona według przepisów ogólnych, m.in. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

72. Przedsiębiorca w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej to osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

73. Najprostszą i najtańszą formą prowadzenia działalności gospodarczej jest indywidualna działalność gospodarcza. Inne formy działalności to: spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo - akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna.

Indywidualna działalność gospodarcza to forma charakterystyczna dla bardzo małych przedsięwzięć.

 Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, indywidualna działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja kopalin, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.

Indywidualna działalność gospodarcza jest najpopularniejszą formą prawną wśród młodych przedsiębiorców rozpoczynających działalność. Forma ta wybierana jest najczęściej, gdyż jest stosunkowo prosta i nie wymaga od założycieli dużego kapitału początkowego.  

       Prowadząc jednoosobową działalność odpowiada się całym majątkiem. Odpowiedzialność ta rozciąga się również na współmałżonka - z wyłączeniem jego majątku odrębnego.

       Zakładając jednoosobową firmę nie ma minimalnej wysokości kapitału potrzebnego do rejestracji firmy.

       Jednoosobowa firma zarządzana jest przez jej właściciela. Skutkuje to pełną swobodą w podejmowaniu decyzji oraz możliwością szybkiej reakcji bez konieczności konsultacji itp.

       Księgowość w jednoosobowej firmie jest stosunkowo prosta zwłaszcza jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na ryczałtowe formy opodatkowania.

Zalety

       Przejrzysty podział praw i obowiązków
Jesteś sam sobie sterem i okrętem. Jeżeli wolisz rządzić niż być rządzonym i jednocześnie masz wystarczająco dużo własnych zasobów, powinieneś rozważyć tę formę działalności. Jeśli w dodatku, mimo że potrafisz być skuteczny w działaniu, oględnie mówiąc masz problemy z systematycznością i uporządkowaniem swoich działań, ta forma pracy i zarabiania będzie dla ciebie idealna. Sam będziesz ustalać czas i zakres swojej aktywności.

       Elastyczne zarządzanie
Duża organizacja to z reguły sztywne struktury i duża bezwładność wprowadzanych zmian. Kierując samodzielnie swoją małą firmą niemal z dnia na dzień możesz wprowadzać nawet najbardziej rewolucyjne pomysły. Oczywiście nie chodzi o to żeby, w imię wykazania się inwencją, codziennie robić małą rewolucję.

       Względna prostota i niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności
Po pierwsze nie ma umowy spółki, od której płaci się podatek od czynności cywilno - prawnych, a w przypadku umów w formie aktu notarialnego dodatkowo koszty jego sporządzenia.

       Proste zasady księgowości i łatwość zmian w kapitale
W przypadku działalności indywidualnej dominuje nieskomplikowana podatkowa księga przychodów i rozchodów.
Co ważne, znacznie łatwiej w przypadku osób fizycznych, w porównaniu ze spółkami, dokonywać zmian w kapitale firmy - dokładać go i ujmować.

       Możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania
Jeżeli tylko spełnisz odpowiednie warunki, będziesz mógł skorzystać ze znaczenie prostszych, i w niektórych przypadkach bardziej opłacalnych, form ryczałtowego opodatkowania - karty podatkowej i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Jeżeli wybierzesz opodatkowanie na zasadach ogólnych, będziesz mógł "wrzucić w koszty" działalności wiele wydatków.

Wady

       Pełna odpowiedzialność przedsiębiorcy za zobowiązania przedsiębiorstwa
Niestety nie zawsze w biznesie wszystko idzie dobrze. Kiedy twoja firma będzie mieć zobowiązania, których nie można zaspokoić z jej działalności, będziesz musiał je pokryć z własnej kieszeni. Jeżeli nie spisaliście umowy małżeńskiej (intercyzy), za twoje niepowodzenia odpowiedzą także twoi najbliżsi.
Co gorsza, długi musisz płacić do skutku - zarówno z majątku, który posiadasz w momencie bankructwa firmy, jak i tego którego dorobisz się później.

       Uzależnienie prawie wszystkich procesów w firmie od jednej osoby, jej kompetencji i dyspozycyjności
Ta wada nie jest tak oczywista, kiedy wszystko idzie dobrze: firma się rozwija, udanie konkuruje na rynku, wprowadza korzystne innowacje, wówczas nawet lepiej, że sprawy są we właściwych i niezbyt licznych rękach. Ale jednoosobowa firma może się tylko tak rozwinąć jak jej jedyny właściciel i szef, dlatego też tak wiele od niego zależy.
Często indywidualna firma nie zatrudnia pracowników i w przypadku, gdy właściciel nie może sprawować swoich obowiązków przez jakiś czas (choroba, urlop), sama firma przestaje działać.

       Trudność, czy wręcz niemożność działania w większym rozmiarze, prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw
Działając w pojedynkę trudno jest podołać wyzwaniom dużej organizacji. Staje się to nawet niebezpieczne, trudno bowiem ogarnąć wszystko samemu, odpowiedzialność obejmuje coraz większe zobowiązania itd.
Niektórych rodzajów przedsiębiorstw (np. banków) nie można wręcz prowadzić w tak podstawowej formie prawnej.

       Niekiedy niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
Prowadząc działalność indywidualnie i wybierając opodatkowanie dochodów na zasadach ogólnych rozliczasz się PIT-em. Twój podatek wyniesie, np. za 2009 rok, w zależności od tego ile zarobisz, 18% lub 32% podstawy. Gdyby twoja firma była osobą prawną (sp. z o.o. lub s. a.) w 2009 roku jej liniowy podatek dochodowy (CIT) wyniósłby 19%.

74. Spółka cywilna jest najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. Forma ta nie posiada osobowości prawnej, a jej funkcjonowanie reguluje prawo zobowiązań (art. 860-875 Kodeksu cywilnego). Podmiotami prawa w spółce cywilnej są jej wspólnicy. Sama spółka jest jedynie umową i nie stanowi samodzielnego podmiotu prawa. Konsekwencją braku osobowości prawnej jest to, że spółka cywilna nie ma własnego mienia. Wszelkie prawa i zobowiązania zaciągane są na rachunek wspólników i i wchodzą do ich wspólnego majątku. Wspólnicy dysponują majątkiem, który stanowi ich współwłasność łączną.

       Założenie spółki cywilnej nie powinno przysporzyć większych problemów. Przy jej tworzeniu obowiązują bowiem te same procedury, które są konieczne przy rejestracji indywidualnej działalności gospodarczej. Jedynym dodatkowym obowiązkiem nałożonym przy zakładaniu spółki cywilnej jest konieczność spisania umowy spółki i zarejestrowania jej w Urzędzie Skarbowym.

       Sporządzając umowę spółki cywilnej należy pamiętać, że przepisy zobowiązują aby dokonać tego w formie pisemnej. W umowie wspólnicy określają zasady współpracy między sobą zobowiązując się do działania na rzecz osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Umowa nie wymaga formy aktu notarialnego jak to bywa w przypadku innych form działalności. Jest to jedna z zalet spółki cywilnej ponieważ nie trzeba ponosić wydatków na opłacenie notariusza.

       W standardowej umowie spółki cywilnej winny zostać zawarte:

                   - informacja o wspólnikach
- data zawarcia umowy
- okres funkcjonowania spółki
- cel gospodarczy, który spółka ma realizować
- sposób w jaki wspólnicy chcą osiągnąć ten cel np. poprzez wniesienie wkładów
- zakres działalności według PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności)
- informacja o wielkości wkładów
- kwestie podziału zysków
- informacja o wspólnikach prowadzących sprawy spółki oraz o jej reprezentantach
- rok obrotowy

Ważną informacją jest to, że spółka cywilna i jej wspólnicy nie podlegają wpisowi do rejestru. Wspólnikami w spółce cywilnej mogą być zarówno osoby fizyczne jak i prawne( np. inne spółki).
Umowa spółki cywilnej zawarta inaczej niż na piśmie jest nieważna.

       Prowadzenie spraw spółki cywilnej należy do wszystkich wspólników (chyba, że umowa stanowi inaczej). Sprawy spółki cywilnej prowadzone są przez wspólników a nie przez spółkę. Będąc wspólnikami za pracę w spółce nie można otrzymywać wynagrodzenia, uczestniczy się za to w podziale zysków. Reprezentantem spółki cywilnej o ile nie jest to wbrew umowie może być każdy ze wspólników w takim samym zakresie w jakim wolno mu prowadzić sprawy spółki.

       Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają zarówno majątkiem spółki jak i majątkiem osobistym. Odpowiedzialność jest solidarna i rozciąga się również na współmałżonków - z wyłączeniem ich majątków odrębnych. Solidarna odpowiedzialność oznacza, że każdy wspólnik odpowiada nie tylko do wielkości wkładu wniesionego do spółki. Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki osobiście, bez ograniczeń, całym swoim majątkiem zarówno obecnym, jak i przyszłym.

       Podpisując umowę tworzącą spółkę cywilną określa się w niej wielkość wkładu, który zostanie wniesiony przez poszczególnych wspólników. Nie ma minimalnej wielkości wkładu toteż nie musi on przedstawiać dużej wartości. Wkładem może być gotówka, własność jak i inne prawa do rzeczy ruchomych lub nieruchomości. Do spółki jako wkład można wnieść także usługi i pracę na jej rzecz. Nie może być natomiast wkładem prowadzenie spraw spółki.

Wymagania kapitałowe powinny wynikać z rzeczywistych potrzeb przedsiębiorstwa; nie ma formalnie określonego minimum niezbędnego do rozpoczęcia działalności.

Od wniesionych wkładów wspólnicy są zobowiązani zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie równej 0,5 proc. wartości wkładów.

       Podziału zysków w spółce cywilnej dokonuje się według zasad określonych w umowie spółki. Zwykle jest to podział proporcjonalny do wielkości wniesionych wkładów. Jeżeli umowa spółki nie ustala dokładnych zasad dotyczących podziału zysku i finansowania strat to każdy ze wspólników niezależnie od wielkości wniesionego wkładu ma prawo do równego udziału w zyskach i stratach jakie spółka wypracuje. W umowie można zawrzeć postanowienia, które będą zwalniały wspólnika z udziału w stratach. Nie wolno natomiast umieścić zapisów, które by wykluczały jakiegoś wspólnika z udziału w zyskach. Każdemu ze wspólników przysługuje prawo do wypłaty swojej części zysku. Wypłata zysku zgodnie z ustalonym w umowie udziałem może nastąpić z końcem roku obrotowego.

Spółka cywilna nie jest płatnikiem podatku dochodowego. Wspólnicy indywidualnie opłacają podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zalety

       Łatwość założenia i proste procedury prowadzenia
Umowa spółki cywilnej powinna zostać sporządzona w formie pisemnej. Fakt jej zawarcia należy jedynie zgłosić do urzędu skarbowego celem rozliczenia podatku od czynności cywilno-prawnych (do 14 dni od daty zawarcia umowy). Nie jest konieczne sporządzenie aktu notarialnego.

       Prostota złączenia pomysłów i zasobów kilku osób
Często bywa tak, że kilka osób ma niezły pomysł i każda z nich posiada coś (majątek, umiejętności) czego nie mają inne. Jeżeli dodatkowo te osoby dobrze się rozumieją i mają do siebie zaufanie, a projektowana przez nie firma będzie niewielka (bardzo często tak jest w przypadku firm rodzinnych), spółka cywilna może okazać się dla nich idealną formą realizacji planów.

       Zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki
W myśl prawa każdy wspólnik spółki cywilnej ma prawo i obowiązek prowadzić jej sprawy. Tym samym, jeżeli sam mocno angażuje się w firmę, tego samego może oczekiwać od innych. Nie powinno dochodzić do sytuacji, że ktoś ciężko pracuje, a inny tylko odcina kupony.

       Niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności, proste zasady księgowości, możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania
Z tytułu umowy spółki płaci się podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 0,5% wartości wkładu.
Podobnie jak w przypadku indywidualnej działalności wspólnicy płacą za wpis do ewidencji.
Wspólnik spółki cywilnej może także prowadzić księgę przychodów i rozchodów i opodatkować się na zasadach zryczałtowanych. Podobieństwa podatkowe kończą się na podatku VAT - sama spółka jest jego podmiotem i ona też (a nie poszczególni wspólnicy) występuje o nadanie numeru NIP.

Wady

       Nie tylko pełna, ale przede wszystkim solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki
Podobnie jak osoby fizyczne prowadzące działalność indywidualnie, tak samo wspólnicy spółek cywilnych odpowiadają w pełni majątkiem za zobowiązania ich przedsiębiorstwa. Tak samo zresztą ta odpowiedzialność dotyczy ich najbliższych i nie tylko majątku obecnego, ale i przyszłego.
Pomiędzy odpowiedzialnością wspólnika spółki cywilnej i osoby indywidualnie prowadzącej działalność jest jednak spora różnica. Otóż, osoba indywidualna nie zapłaci nigdy więcej niż sama "zasłużyła", natomiast wierzyciel spółki cywilnej może się zwrócić zarówno do wszystkich, jak i wybranych jej wspólników. Praktycznie nie ma też znaczenia jaki był wkład i udział wspólnika w spółce. Tym samym, przed zawarciem spółki cywilnej należy się zastanowić się, czy partnerzy są uczciwi i godni zaufania. To właśnie doświadczenia spółek cywilnych najczęściej potwierdzają przysłowie o jaskółkach i spółkach.

       Zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki
To że każdy wspólnik powinien być zaangażowany w bieżące spawy spółki rodzi także problemy. Trudno czasami podzielić kompetencje, a niektóre osoby sprawdzają się najlepiej jako bierni dostarczyciele kapitału.

       Trudność, czy wręcz niemożność działania w większym rozmiarze, prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, niekiedy niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
Od tych ograniczeń indywidualnej działalności nie są wolne także spółki cywilne.